Nieuws - Natuurinclusieve landbouw

Succesvolle Onderbroekentest: Mulchproject geeft aanleiding tot verdere verdieping

De onderbroekentest, uitgevoerd binnen het mulchproject van het Practoraat Duurzaam Bodembeheer (Yuverta Boxtel), heeft de eerste veelbelovende resultaten opgeleverd. Tijdens dit experiment werden katoenen lapjes onder verschillende mulchlagen begraven en na zes weken geëvalueerd op afbraak. De uitkomsten zijn veelbelovend en bieden perspectief voor het verder doorontwikkeling van deze methode.

Wat de landbouwsector heeft geleerd van 5 jaar stikstofcrisis

De rechtbank stelt Greenpeace in het gelijk en daarmee staat de stikstofcrisis opnieuw op scherp. Een halvering van de stikstofuitstoot tegen het einde van 2030 betekent dat veel vormen van landbouw zullen moeten veranderen. In heel het land is de landbouwtransitie in volle gang.

Terugblik: BoerenNatuur Kennisuur – De Wulp

Henk Jan Ottens (Grauwe Kiekendief – Kenniscentrum Akkervogels) doet al jarenlang onderzoek naar wulpen in Drenthe. Tijdens dit online kennisuur neemt hij ons mee in wat we weten over deze imposante boerenlandvogel. Ottens vertelt over de belangrijkste bevindingen uit het zenderonderzoek in de afgelopen jaren en sluit af met praktische tips voor effectief wulpenbeheer.

Terugblik: Kennisbijeenkomst – Open Akker

Op donderdag 12 december 2024 vond de Open Akkerdag plaats in Ede. Op deze dag kwamen ruim 25 medewerkers van agrarische collectieven samen om kennis en ervaringen uit te wisselen over het agrarisch natuurbeheer in het leefgebied Open Akker.

Afronding project Kennisportaal en Kennismakelaar Boerenlandvogels

Ondanks de vele inspanningen op het gebied van agrarisch natuurbeheer en de vele onderzoeken die gedaan worden, blijft het een enorme uitdaging om boerenlandvogels in Nederland te behouden. Daarbij valt het op dat de resultaten uit ecologisch onderzoek niet altijd zijn weg vinden naar de praktijk van het (agrarisch) natuurbeheer.

Landelijke Onderwijsdag Natuurinclusieve landbouw; “Ons voedselsysteem steekt de planeet in de fik.”

Voor boeren is bij natuurinclusief boeren een belangrijke vraag of hun inkomen wel op peil blijft. Dat lijkt goed te gaan nu het budget voor financiële steun stijgt. Het kabinet reserveert vanaf 2026 500 miljoen euro per jaar voor agrarisch natuurbeheer. “Natuurinclusiviteit blijft op de agenda”, zegt Petra van Egmond van het ministerie van LVVN. Er is veel belangstelling en enthousiasme.

Een natuurinclusieve blik met het leerboek NIL

“Als mensen natuurinclusief aan de slag gaan, dan worden ze innovatief”. Diederik Sleurink en Ine Sturkenboom zien volop kansen voor natuurinclusieve landbouw in het onderwijs en in de beroepspraktijk. Een terugblik op een goed gesprek over een goed boek.

Wijzigingen in eco-regeling in 2025

In 2025 komen er een aantal wijzigingen in de Nederlandse uitvoering van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Het zijn wijzigingen in de eco-regeling en de conditionaliteiten (GMLC’s – Goede Landbouw- en Milieucondities). Groen Kennisnet zet de wijzigingen op een rij.

Innovatieve technologie helpt de weidevogel verder

Van plasdraspompen, wildcamera’s tot drones die werken met AI. Er is steeds meer innovatieve technologie die agrarische collectieven, boeren en vrijwilligers kunnen gebruiken bij het beheer en de bescherming van weidevogels. Een rondje langs de deskundigen in het veld. Tekst: Pieter Verbeek

Innoveren rondom landbouw, water en voedsel

In de Kennis- en Innovatieagenda Landbouw, Water en Voedsel deelt het ministerie van LVVN de innovatiethema’s voor de jaren 2024-2027. Voor deze jaren wordt ingezet op zes thema’s waar kennis en innovatie moet zorgen voor een gezonde, veilige, welvarende en duurzame toekomst voor Nederland.

Film bodemwinst: Inspiratie voor een gezond bedrijf en een gezond ecosysteem

De film Bodemwinst toont de zoektocht van 7 boeren naar een levenskrachtige toekomst van hun bedrijven, waarbij ze de bodem als uitgangspunt nemen. Hoe kan de landbouw rendabel zijn en voedsel produceren én bijdragen aan een gezond ecosysteem? Welke kansen zien de 7 boeren? Met een positieve blik nemen ze de kijker mee in hun visie.

De groeiende Groen Kennisnet-kaart: Ontdek groene kennis in jouw buurt

Groen Kennisnet heeft in het voorjaar van 2024 'de kaart’ gelanceerd, een tool die professionals inzicht geeft in wat er allemaal in de buurt gebeurt. Door simpelweg je postcode in te vullen, zie je in één oogopslag waar er in jouw omgeving aan groene kennis wordt gewerkt. Sinds de lancering bevat de kaart al meer dan 300 projecten, demobedrijven, onderwijsinstellingen en samenwerkingsverbanden.

Terugblik: veldbijeenkomst – Kruidenrijke akkerranden voor functionele agro-biodiversiteit

Tijdens de veldbijeenkomst Kruidenrijke akkerranden op 11 juli 2024 gaf Raymond Klaassen (Grauwe Kiekendief Kenniscentrum Akkervogels) een presentatie over kruidenrijke akkerranden en hun rol in het verhogen van de functionele agro-biodiversiteit.

Noord-Hollands Weidevogelbroedseizoen 2024 geeft turbulent beeld door regen en roofdieren

Duizenden vogels broeden op boerenland. Met agrarisch natuurbeheer en reservaatbeheer werken ruim 1000 boeren, 800 vrijwilligers, vier agrarische natuurverenigingen, jagers/wildbeheereenheden en terreinbeheerders samen om deze te beschermen. Landschap Noord-Holland werft, ondersteunt en leidt vrijwilligers op om de boerenlandvogels te beschermen en te monitoren. Het is cruciaal dat we deze samenwerking met elkaar voortzetten als we de vogels op het boerenland willen behouden.

Gebiedsprocessen in overgangsgebieden

Er is werk aan de winkel in overgangsgebieden; de streken die grenzen aan Natura2000-gebieden. Overgangsgebieden zijn belangrijk voor het herstel van de natuur in de Natura2000-gebieden, daarom stelt de overheid geld beschikbaar. Maar op welke manieren kunnen gebiedspartijen dit geld inzetten?

Productief kruidenrijk grasland biedt perspectief

Blijvend grasland heeft vaak goede opbrengsten aan ruwvoer en kruidenrijk grasland is juist goed voor de biodiversiteit. Door grassen, vlinderbloemigen en kruiden te combineren in productief kruidenrijk grasland, snijdt het mes aan twee kanten. Het Louis Bolk Instituut heeft deze drie typen graslanden in de Achterhoek beproefd.

Koolstofvastlegging door agroforestry

Agroforestry kan bijdragen aan de vermindering van de gevolgen van klimaatverandering door koolstofvastlegging. De potentiële koolstofvastlegging is afhankelijk van meerdere factoren. Om koolstofvastlegging, andere ecosysteemdiensten en financiële opbrengsten van agroforestry goed in beeld te krijgen, is er een verkenning gedaan naar een structuur voor monitoring van Nederlandse agroforestry.

Groenblauwe verdienmodellen nodig voor biodiversiteit

Groenblauwe diensten, zoals bloemrijke akkerranden en plasdras in gras, zijn belangrijk voor de biodiversiteit. Om toekomstbestendig te kunnen boeren zijn ze ook noodzakelijk, want het verlies aan biodiversiteit heeft uiteindelijk economische gevolgen. Deze tweede terugblik op de Werkplaats Netwerk Platteland, d.d. 30 mei 2024, zoomt in op belangrijke randvoorwaarden voor groenblauwe verdienmodellen: financiering en markt.

College boer: in gesprek met natuurinclusieve pioniers

De camera's draaiden op volle toeren op Aeres MBO Dronten en Hogeschool Inholland. In samenwerking met Nieuwe Oogst vonden er op deze scholen vier opnames plaats voor de College Boer reeks. Het overkoepelende onderwerp voor deze opnames was natuurinclusieve landbouw en alternatieve verdienmodellen.

Wat hebben financieel adviseurs nodig voor een positief advies over NIL aan boeren?

Bij grote beslissingen op boerenbedrijven, zoals het zetten van stappen richting natuurinclusieve landbouw, zijn vaak financieel adviseurs betrokken. Door middel van interviews met 30 adviseurs is door Wageningen Universiteit & Research onderzocht hoe zij aankijken tegen natuurinclusieve landbouw en wat zij meewegen in een advies daarover.

Biodiversiteit vergroten, ook in de polder!

Het aanplanten van bomen en hagen zijn manieren om als boer de biodiversiteit op de akker te vergroten. In de polder moet je echter rekening houden met het bestemmingsplan ‘open landschap’ en dan zijn dit geen opties. Biologisch akkerbouwer Henk Klompe heeft onder andere een insectenhotel, een individuele behandeling van afvalwater, maait in stroken en doet nog meer om de biodiversiteit van zijn bedrijf in de polder te vergoten.

Meer dan 2.200 artikelen vakblad Bodem digitaal beschikbaar

Ben je op zoek naar kennis over bijvoorbeeld duurzaam bodembeheer, waterbodemsanering of bodemdaling in veenweidegebieden? Groen Kennisnet heeft samen met de Bodembreed Academie, uitgever van het vakblad Bodem, meer dan 2.200 artikelen digitaal beschikbaar gemaakt.

Enquête: Hoe zit het met kennisuitwisseling tussen natuurinclusieve landbouw-projecten?

Wat is de huidige staat van samenwerking en kennisuitwisseling binnen het netwerk van Nederlandse projecten die zich richten op natuurinclusieve landbouw? Die vraag wil een groep studenten van de Universiteit Utrecht in opdracht van de Regieorganisatie GLB beantwoorden. Ben je werkzaam voor een natuurinclusief project? Je kunt aan het onderzoek bijdragen door de enquête in te vullen.

Veel kansen voor groenblauwe diensten als verdienmodel

Bloemrijke akkerranden, het aanleggen en onderhouden van heggen of natuurvriendelijke oevers zijn voorbeelden van zogenaamde groenblauwe diensten. Deze diensten zijn belangrijk voor het behoud van biodiversiteit en het tegengaan van de effecten van klimaatverandering. Het nadeel: ze kosten geld en leveren voor de boer niet direct iets op. De vraag ‘Hoe kunnen we groenblauwe diensten verwerken in een toekomstbestendig verdienmodel?’ stond centraal in de Werkplaats Netwerk Platteland op 30 mei 2024.

Publiekssamenvatting Actieplan Akkervogels Flevoland 2024-2033

Hoewel Flevoland de naam heeft veel intensief gebruikt bouwland te kennen, is het (nog steeds) een belangrijke provincie voor enkele karakteristieke akkervogels zoals graspieper, gele kwikstaart, kievit en scholekster. Ondanks vele inspanning om deze soorten te beschermen, komen ze steeds verder in de verdrukking. Extra inspanningen zijn dringend nodig voor de akkervogels in Flevoland.

Kruidenrijk grasland: hoe ontwikkel je geschikt kuikenland?

Het beheerpakket Kruidenrijk grasland, onderdeel van het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb), kent een rustperiode vanaf 1 april tot minimaal 15 juni. Het kruidenrijke gras wordt pas gemaaid als er geen weidevogelkuikens rondlopen. De bloeiende kruiden en grassen bieden veel insecten. En de rustperiode geeft weidevogels voldoende tijd om hun kuikens groot te brengen tot ze vliegvlug zijn.

Terugblik: BoerenNatuur Kennisuur – De Velduil terug in boerenland

De velduil wordt door Romke Kleefstra, senior veldmedewerker bij Sovon Vogelonderzoek Nederland, beschreven als een zeldzame nomade die af en toe broedt in het agrarisch gebied in Nederland. Kleefstra leerde de velduil kennen tijdens zijn veldonderzoek in het waddengebied. Toen grote aantallen velduilen in 2014 opeens neerstreken in het agrarisch gebied in Fryslân, werd hij betrokken bij het tellen en beschermen en onderzoeken van deze mysterieuze boerenlandvogel.

Breng kansen voor natuurinclusieve landbouw in kaart met het gebiedsvenster

Waarom is het zo moeilijk de overstap te maken naar een meer natuurinclusieve vorm van landbouw? In vergelijking met intensieve landbouw zijn er veel meer factoren om rekening mee te houden. In het CoE groen project 'Gebiedsgerichte kansen voor een natuurinclusieve landbouw' ontwikkelde Aeres lector Ron Methorst en zijn team een tool om de natuurinclusieve landbouw in Nederland op weg te helpen.

Onderwijsmateriaal voor een succesvolle omslag naar natuurinclusieve landbouw

Een succesvolle omslag naar natuurinclusieve landbouw gaat niet vanzelf. Gebiedsgerichte samenwerking is nodig om uitdagingen op bedrijfsniveau, gebiedsniveau en in het netwerk rondom de boerenbedrijven het hoofd te bieden. De lesmodule ‘Lesmateriaal Gebiedsgerichte samenwerking voor natuurinclusieve landbouw’ maakt de kennis uit het project ‘Het project gebiedsgerichte kansen voor natuurinclusieve landbouw’ ook voor het onderwijs beschikbaar.

Biologisch telen met strokenteelt

Het akkerbouwbedrijf van familie Dun schakelde in 2018 gedeeltelijk over naar biologisch, waaronder strokenteelt. Nu gebruiken ze stroken van boekweit om bonenteelt te beschermen tegen de bonenvlieg en opstuivend zand.

Beweiding waardevol voor weidevogels

Weidevogels hebben baat bij beweiden, dat levert de vogels voeding en beschutting. Ook is er minder verlies aan nesten en kuikens bij beweiding dan bij maaien. Ook in kruidenrijk grasland vinden de weidevogels voedsel en schuilplekken.

Onderzoek naar de weidevogelstand; predatie en vegetatie doen ertoe

De provincie Zuid-Holland spant zich, samen met de partners van het Actieplan Boerenlandvogels, in om de terugloop van het aantal weidevogels te stoppen. Om meer inzicht te krijgen in de oorzaken van de terugloop, zijn de afgelopen jaren meerdere onderzoeken uitgevoerd.

Lancering Toolbox voor Basiskwaliteit Natuur

Natuur zorgt voor een schone lucht, schoon drinkwater en leefbare plekken voor mensen. Het is daarmee de basis voor een gezonde leefomgeving. Overheden en (natuur-)organisaties zetten zich daarom in om een Basiskwaliteit Natuur te realiseren. Om deze organisaties te ondersteunen in dit proces en concrete handvatten te bieden, hebben Stichting Deltaplan Biodiversiteitsherstel, Vogelbescherming Nederland en het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit een toolbox ontwikkeld. In deze toolbox staan praktische tips, instrumenten, voorbeelden en kennis over hoe je met Basiskwaliteit Natuur aan de slag kunt gaan.

Facelia goede keuze bestrijding trips in prei

Brabantse preitelers Adrie van Aert in Ossendrecht en Martijn Hendrickx in Woensdrecht hebben in 2023 niet of nauwelijks hoeven spuiten tegen trips. De ondernemers hadden banker-planten ingezet om zo diverse natuurlijke vijanden aan te trekken. Na één teeltseizoen experimenteren, lijkt facelia de beste keuze.

Beweiding is winst voor weidevogels

Nederland is trots op iconische weidevogels zoals de grutto, tureluur en kievit. Toch gaat het niet goed met de populaties van de meeste weidevogelsoorten. Met beweiding is op dit gebied veel winst te behalen, stelt Nyncke Hoekstra van het Louis Bolk Instituut. “Beweiding is een belangrijk onderdeel van weidevogelbeheer, maar altijd in samenhang met andere opties”, zegt Hoekstra in het Groen Kennisnet-webinar met het thema 'Weidevogels en weidegang'.

Terugblik: BoerenNatuur Kennisuur – Tureluurs: Je wordt het er niet van…, maar wel wijzer!

Tureluurs zijn de underdogs van de weidevogels. De afgelopen decennia is veel onderzoek gedaan naar grutto’s, kieviten en scholeksters, maar over tureluurs weten we nog relatief weinig. Opvallend is dat het minder slecht gaat met de Nederlandse broedpopulatie tureluurs in vergelijking tot andere typische steltlopers onder de weidevogels. Maar waar komt dat door? En hoe kunnen we in het (agrarische) natuurbeheer meer oog hebben voor deze soort?

Nieuw lesboek: Natuurinclusieve landbouw in de praktijk

De term Natuurinclusieve landbouw zie je steeds vaker, maar wat houdt dit in? CLM Onderzoek en Advies en het Louis Bolk Instituut hebben een lesboek samengesteld met daarin een volledig overzicht van maatregelen en ervaringen: ‘Natuurinclusieve landbouw in de praktijk’. Dit boek is verschenen op 15 maart 2024 en bedoeld voor het onderwijs, maar bruikbaar voor iedereen die zich met natuurinclusieve landbouw bezighoudt.

Vlas: gewas van verleden én toekomst

Alleen in de vroege ochtend staat het hele veld van biologisch vlasteler Dick Harinck vol kleine blauwe bloemetjes. Het is een prachtig gezicht. De bloei is echter van korte duur: twee à drie weken. Dat maakt het extra bijzonder. Harinck begon in 2023 met de teelt. “De uitdaging ligt in onkruidbeheersing tijdens het dauwrottingsproces", zegt hij.

Terugblik: BoerenNatuur Kennisuur – De Steenuil

De steenuil is een van de soorten die voorheen heel algemeen was, maar nu als kwetsbaar staat aangemerkt op de Rode Lijst van Nederlandse Broedvogels. De soort houdt van een kleinschalig halfopen landschap met fruitbomen, knotwilgen en afwisselend extensief beheerde graslanden en kort begraasde weides. Dit kleinste uiltje van Nederland is ontzettend honkvast en elk individu heeft een eigen karakter.

Stripboek ‘Bean me up’ zet veldboon in het zonnetje

De veldboon heeft potentie. Tot dit inzicht kwamen studenten, onderzoekers en het bedrijfsleven binnen het project ‘Bean me up’. De resultaten van dit project zijn terug te vinden in het stripboek Bean me up! De kracht van de veldboon!

Maak bodem en water echt sturend

Onder onze voeten ligt de toekomst van de landbouw én een deel van de oplossing voor veel maatschappelijke opgaven zoals biodiversiteit, woningbouw en waterberging. Op de Nationale Bodemtop 2024 was extra aandacht voor de rol van de bodem in de regio. Een gebiedsgerichte aanpak, gecombineerd met doelsturing, is cruciaal om samen voor een duurzame toekomst te zorgen, vinden sprekers van de plenaire opening.

Sloten schoon houden met oog voor flora en fauna

Nederland telt ruim 300.000 kilometer aan sloten die onderhouden moeten worden voor een goede aan- en afvoer van water. Bij ecologisch slootschonen hebben beheerders oog voor flora en fauna in de sloot. Ze combineren een juiste werkwijze met het juiste materieel, zodat diertjes kunnen overleven en een deel van de waterplanten verder kan groeien.

Winters voedsel voor akkervogels

In de winter hebben akkervogels het moeilijk om voldoende voedsel te verzamelen, er zijn weinig zaden van granen en onkruiden beschikbaar voor de dieren. Met een aantal maatregelen kunnen deze vogels in de winter toch op akkers terecht voor hun voedsel.

Longread: Kennisdag Boerenlandvogels 2023

Na de kennisdag in 2022 was de vraag naar een vervolg groot. Op 12 oktober 2023 ontvingen we een kleine honderd deelnemers bij De Dyck in Woubrugge. Een divers gezelschap van o.a. boeren, agrarische collectieven, terreinbeheerders, vrijwilligers, onderzoekers en andere betrokkenen bij boerenlandvogels nam deel aan deze dag in het teken van kennis uitwisselen, inspireren & leren van elkaar en netwerken. Lees de samenvatting van de dag en klik via de buttons door naar de workshop presentaties.

Weidevogelbeheer populairste vorm van agrarisch natuurbeheer

Maatregelen voor weidevogels vormen de populairste vorm van agrarisch natuur- en landschapsbeheer. Er vond op ruim 6% van het totale agrarische areaal (104.000 hectare) enige vorm van agrarisch natuurbeheer plaats. Het grootste deel van het areaal (circa 80%) werd beheerd voor weidevogels. In 2022 waren er 40 agrarische collectieven, met ruim 11.000 leden. Het aantal collectieven verschilt per provincie. Zo is er in Flevoland, Limburg, Zeeland en Drenthe één collectief voor de gehele provincie, terwijl Zuid-Holland er bijvoorbeeld acht telt. Dat staat te lezen in het rapport de Staat van Landbouw, Natuur en Voedsel; editie 2023.

Poster Biodiversiteit groenblauwe dooradering nu beschikbaar

De nieuwe poster ‘Biodiversiteit groenblauwe dooradering’ illustreert de biodiversiteitseffecten van landschapselementen zoals houtwallen, voederheggen, drinkpoelen en natuurvriendelijke oevers. De posters zijn online en in gedrukte vorm beschikbaar voor onderwijs en andere partijen.

Optimisme over natuurinclusiviteit in de landbouw

Christianne van der Wal, demissionair minister voor Natuur en Stikstof, erkent de spagaat voor veel jonge boeren die natuurinclusief willen ondernemen: kun je wel genoeg verdienen? Maar ze heeft er alle vertrouwen in. “Het is juist slim voor je verdienmodel. Natuur is toch resource nummer 1.” Dat zei ze maandag 27 november op de landelijke onderwijsdag in Velp.

Videoclips film ‘Bodemwinst’ beschikbaar

Vóór het agrarisch onderwijs en voor ieder die meer aandacht aan bodem wil besteden in het bedrijfsplan. Bodemwinst is een diepgravende waaier van kennis direct uit de praktijk en met commentaar van deskundigen. De film belicht alle aspecten van het onderwerp: van hoe verzorg ik mijn bodem tot wat betekent dat voor mijn bedrijfsvoering. Studenten krijgen het verhaal van de bodem in mooie beelden met respect en een glimlach verteld. De film heeft zoveel kwaliteit dat deze ook voor andere doelgroepen leerzaam is en men er veel genoegen aan zal beleven.

Miniserie ‘Volg de reis van de Grutto’

In de documentaire ‘Grutto!’ vertelt Gouden Kalfwinnaar Ruben Smit het verhaal van de grutto. De film over de nationale vogel van Nederland verscheen in het najaar van 2023 als miniserie op NPO en is terug te kijken via NPO start.

Kennisagenda Biologische productie en consumptie zorgt voor overzicht

Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) wil de biologische productie en consumptie in Nederland stimuleren. De kennisagenda Biologische productie en consumptie vloeit voort uit het eerder door LNV gepresenteerde Actieplan Biologische Landbouw en geeft een eerste overzicht van de benodigde inzet.

Boeren missen het verdienmodel bij natuurinclusieve bedrijfsvoering

Landbouw en natuur spelen allebei een hoofdrol in het Drentsche Aa-gebied. Samen met het Centrum voor Landbouw en Milieu (CLM) onderzoeken akkerbouwers en veehouders waar en hoe biodiversiteit en voedselproductie beter op elkaar aan kunnen sluiten. Een goede inkomstenbron blijkt een struikelblok.

Groen Kennisnet tipt de docent: wilde bijen

Wil jij gebruik maken van actuele informatie tijdens je les? Maar vind je moeilijk je weg in de grote hoeveelheid bestaande bronnen? Groen Kennisnet heeft de oplossing. In onze rubriek 'Groen Kennisnet tipt de docent' lichten we actuele bronnen uit zodat jij ze meteen kunt inzetten in de klas.

100.000 euro voor versterking van plasdras in weidevogelgebieden

Het Samen Voor Biodiversiteit Innovatiefonds steunt dit jaar projecten die versterking en uitbreiding van plasdras gebieden als doel hebben. Dit is mogelijk door de samenwerking van Stichting Deltaplan Biodiversiteitsherstel en het Dinamo Fonds, dat hiervoor € 100.000 beschikbaar stelt. Vanaf 28 augustus kunnen aanvragen voor versterking van de natuurkwaliteit van bestaande of aanleg van nieuwe plasdras gebieden worden ingediend via het Innovatiefonds.

WUR identificeert zes dilemma’s voor landbouw, voedsel en natuur

De toekomst van de Nederlandse landbouw én natuur verdient een strategisch langetermijnperspectief. Onderzoekers van Wageningen University & Research (WUR) identificeren zes dilemma’s, waaruit kiezen de koers gaat bepalen. Het rapport ‘WUR-perspectieven op landbouw, voedsel en natuur’ laat zien welke knopen we snel moeten doorhakken.

Pakken burgers hun rol bij omschakeling naar natuurinclusieve landbouw?

Omschakelen naar natuurinclusieve landbouw vraagt veel van een agrariër. Daarbij is de ondernemer ook afhankelijk van anderen. Burgers hebben bijvoorbeeld een rol als consument, stemgerechtigde of recreant. Kennis over natuurinclusieve landbouw helpt burgers het meest bij het pakken van hun rol.

Terugblik: BoerenNatuur Kennisuur – De Scholekster

Op donderdag 8 mei 2023 gaf Magali Frauendorf, postdoctoraal onderzoeker bij de Swedish University of Agricultural Sciences, een presentatie over haar promotieonderzoek naar de drukfactoren op in het binnenland broedende scholeksters. Waarom is het broedsucces in het agrarisch gebied zo laag? En is er ook een effect van de lichaamsconditie waarin de vogels het overwinteringsgebied verlaten?

‘Water en bodem sturend’ kan de toekomst van het westelijk veenweidegebied veranderen

Water en bodem zijn sturend in landschapsinrichting. Met dit nieuwe principe wordt het gebied weerbaarder tegen klimaatverandering. Joke Stoop (bioloog) analyseert de gevolgen in het westelijk veenweidegebied. Een voorgestelde verhoging van het grondwaterpeil volgens dit principe betekent complexe uitdagingen voor de veenweideboeren. Wat volgt zijn pilots voor waterinfiltratiesystemen en het inzicht dat de landschapsinrichting deels zou kunnen veranderen.

Nieuw rapport: Natuur stikstofgevoeliger dan gedacht

De gemiddelde kritische depositiewaarde voor stikstof in Nederland ligt lager dan tot nu toe werd gedacht. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van Wageningen Environmental Research, Planbureau voor de Leefomgeving en Onderzoekscentrum B-WARE.

Terugblik: Online bijeenkomst – Pesticiden & Weidevogels

Op maandag 12 juni deelde Jelmer Buijs, onderzoeker vanuit zijn eigen bedrijf Buijs Agro Services, zijn overwegingen over de achteruitgang van de weidevogelpopulatie.

Het BoerNatuurlijk-spel een groot succes in groene onderwijsinstellingen

Het afgelopen schooljaar (2022/2023) is het BoerNatuurlijk-spel in de groene vmbo-, mbo- en hbo-klassen een groot succes gebleken. Met volle inzet hebben docenten en studenten deelgenomen aan het spel en de gastles, die zowel vermakelijk als leerzaam blijken te zijn.

Nieuw: lespakketten Biodiversiteit & Kringlooplandbouw voor mbo niveau 2 en vmbo klas 3 en 4

Vanaf 1 juli 2023 zijn de lespakketten ‘Biodiversiteit en Kringlooplandbouw op Melkveebedrijven’ voor mbo niveau 2 en ‘Biodiversiteit en Kringlooplandbouw’ voor vmbo klas 3 en 4 gelanceerd. Deze vrij toegankelijke en gratis lespakketten zijn een variant op het lespakket Biodiversiteit & Kringlooplandbouw op Melkveebedrijven voor mbo niveau 3 en 4.

Terugblik: Online bijeenkomst - Habitatvoorkeuren kievit

Op maandag 19 juni deelde Jelle Loonstra, ecoloog bij Altenburg en Wymenga, de belangrijkste bevindingen uit het zenderonderzoek naar de habitatvoorkeuren van kievit-gezinnen op grasland tijdens het broedseizoen. Dit onderzoek is uitgevoerd in 2022 in samenwerking met Erik Kleyheeg, (Sovon), Maja Roodbergen (Sovon) en Tim Visser (Wageningen Environmental Research).

De lange weg naar een duurzame landbouw

Met het Beleidskader Landbouw en Voedsel 2030 heeft Noord-Brabant alle ambities en doelstellingen vastgelegd voor de transitie van de land- en tuinbouw. Het provinciaal gebiedsprogramma dat in de maak is, moet het terugdringen van de uitstoot van stikstof en broeikasgassen versnellen. Maar de provincie heeft nog een lange weg te gaan.

Op weg naar minder gewasbeschermingsmiddelen door robuuste land- en tuinbouw

Minder gebruik van gewasbeschermingsmiddelen door meer gebruik te maken van de natuur. Welke kansrijke acties zijn er om dit te bereiken? En welke acties hebben het meeste effect? Er is nu een inventarisatie voor de sectoren akkerbouw en vollegrondsgroenteteelt, fruit- en boomteelt, glastuinbouw en bollenteelt.

Stikstofkraker Gazoo in de klas

Aeres mbo Leeuwarden en Hogeschool Van Hall Larenstein ontwikkelden nieuwe lesmaterialen binnen de Friese Landbouwdeal Natuurinclusieve Landbouw in het Onderwijs. Zo ook de presentatie 'stikstofkraker Gazoo'. Deze is nu beschikbaar in de Groen Kennisnet kennisbank.

Is agrarisch natuurbeheer doeltreffend voor de bescherming van boerenlandbiodiversiteit?

Is het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb) doeltreffend voor de bescherming van boerenlandvogels? Een casestudie over maatregelen gericht op akkervogels. We hebben de effecten van twee ANLb maatregelen gericht op akkervogels, uitgevoerd in drie provincies, onderzocht. De resultaten laten positieve effecten zien op het totale aantal vogels (aantallen individuen) en het totale aantal vogelsoorten. Uit onze resultaten blijkt echter ook dat niet alle soorten profiteren van de uitgevoerde maatregelen. Op basis van deze resultaten geeft de studie aanbevelingen voor de toekomstige uitvoering van ANLb maatregelen gericht op akkervogels in Nederland en daarbuiten.

In de klas aan de slag met precisielandbouw

In de klas aan de slag met precisielandbouw? Het lesmateriaal “Toepassing van innovatieve precisietechniek: leermateriaal Precisielandbouw” helpt je op weg. Dit lespakket is nu te vinden in de Kennisbank van Groen Kennisnet.

Op weg naar natuurinclusieve landbouw: inzicht in het proces

Het bestaande landbouwsysteem veranderen naar natuurinclusieve landbouw, dat valt nog niet mee. Veel belangen en krachten spelen een rol, die per regio ook nog eens verschillen. Een inventarisatie zet alle actoren op een rij.

Terugblik Veldbijeenkomst Beweiding & Weidevogels

Op 11 mei 2023 kwamen we met 32 mensen, waaronder medewerkers van agrarische collectieven, terreinbeherende organisaties (TBO’s), beheer- en mozaïekregisseurs, vrijwilligers en boeren, bijeen om te praten over de rol van beweiding in het weidevogelbeheer. Voor deze bijeenkomst waren we te gast op het melkveebedrijf van de familie Meindertsma in Wyns.

Zicht op financiële haalbaarheid voedselbos

Voedselbossen zijn in opkomst. De aanleg van veel eetbare soorten op een kleine oppervlakte vergroot de biodiversiteit en draagt bij aan de klimaatdoelstellingen. Het lijkt een van de puzzelstukken om tot een natuurinclusieve landbouw te komen. Om in te schatten of het creëren van voedselbossen ook financieel aantrekkelijk is voor boeren en tuinders, ontwikkelde Wageningen University & Research een rekentool.

Kennisnet tipt de docent: biodiversiteit

Wil jij gebruik maken van actuele informatie tijdens je les? Maar vind je moeilijk je weg in de grote hoeveelheid bestaande bronnen? Groen Kennisnet heeft de oplossing. In onze rubriek 'Groen Kennisnet tipt de docent' lichten we actuele bronnen uit zodat jij ze meteen kunt inzetten in de klas.

De groene sector ontdekt de serious games

Als hobby staan bordspellen de laatste jaren volop in de belangstelling. Maar wist je dat er ook bordspellen specifiek zijn ontwikkeld voor de groene sector? Bijvoorbeeld over bedrijfsovername, plantenziektes en natuurinclusieve landbouw. Ontdek welke serious game past bij jouw (onderwijs)praktijk.

Thema pagina ‘boer en natuur’ omgezet naar dossier

Thema pagina's op natuurinclusievelandbouw.eu worden komende maanden in een dossier-format gegoten. Dit is besloten tijdens de onderwijsdag van natuurinclusieve landbouw.

Meer natuurinclusieve landbouw in het onderwijs: onderwijsproducten uit Landbouwdeal Friesland nu beschikbaar

De Landbouwdeal Natuurinclusieve Landbouw in het Onderwijs is eind 2022 afgesloten. Onderwijsproducten vanuit deze deal komen nu beschikbaar via Groen Kennisnet.

Weide- en akkervogels in het onderwijs: boerenlandvogel posters nu beschikbaar voor het groene onderwijs

Afgelopen jaar is een drietal posters ontwikkeld over het bevorderen van de weidevogel- en akkervogelpopulatie in boerenland. Deze posters zijn als download beschikbaar.

Leven op de vierkante meter, lesmateriaal over insectenmonitoring voor het mbo en hbo

In het kader van Landbouwdeal Onderwijs Friesland ontwikkelde Hogeschool Van Hall Larenstein het lespakket ‘leven op een vierkante meter’. Dit lespakket biedt mbo en hbo studenten ondersteuning bij insectenmonitoringsactiviteiten.

Terugblik: bijeenkomst over monitoring van akkervogels

Op dinsdag 28 maart organiseerde Van Hall Larenstein in samenwerking met BoerenNatuur een veldbijeenkomst over akkervogelmonitoring op het biodynamische akkerbouwbedrijf BioRomeo in Ens. Het bedrijf BioRomeo is fanatiek bezig met akkervogelbeheer in samenwerking met het Flevolands Agrarisch Collectief

Nieuwe poster Akkervogelrijk boerenland van Living Lab Fryslân

Akkervogels zijn de laatste decennia in aantal achteruitgegaan. Door variatie aan te brengen in het landschap, gericht op het bieden van voedsel, dekking en nestgelegenheid, kunnen akkervogels weer in aantal toenemen. Het biodivers inrichten van overhoekjes en het aanleggen van wintervoedselveldjes, vogelakkers en akkerranden zijn voorbeelden van maatregelen waar akkervogels van profiteren.

Boerin Conny van den Top probeert graag nieuwe dingen

Het Platform Natuurinclusieve Landbouw Gelderland presenteert op zijn website een zestal video’s over inspirerende agrarische ondernemers. Die laten zien dat een natuurinclusieve bedrijfsvoering prima te doen is. Conny van den Top uit Lunteren is zo'n ondernemer, die denkt en handelt vanuit de kringloop. Ze probeer graag nieuwe dingen: naast koeien en biologische kippen heeft ze 80 walnootbomen en 50 dubbeldoelkippen. Zo hoopt ze nieuwe verdienmodellen te ontdekken.

Meer lijn in datastromen boerenlandvogels

Voor het bijhouden van tellingen van boerenlandvogels zijn er meerdere datasystemen beschikbaar in Nederland. Dat maakt het invoeren en verzamelen van betrouwbare gegevens lastig. Voor de systemen van drie organisaties is nu onderzocht welke mogelijkheden er zijn om deze beter op elkaar af te stemmen.

Beluister de weidevogelpodcast

Nu het weidevogelseizoen is losgebarsten, is dit het moment om de vogels te gaan spotten. Landschap Noord-Holland heeft een podcast online gezet waar je tien soorten weidevogels leert kennen die in Nederland te zien zijn.

Grutto Landschap Project – Jaarverslag 2022 online beschikbaar

Aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) is een Grutto-Team werkzaam dat al sinds 2004 langjarig onderzoek doet naar de grutto. Elk jaar publiceren zij een jaarverslag waarin een overzicht van de voorlopige resultaten van het onderzoek wordt gepresenteerd. Denk hierbij aan resultaten over monitoring van de gruttopopulatie, predatorengedrag, insecten, bodemleven en landgebruik.

Terugkijken: Groen Kennisnet Webinar over het GLB

Waar liggen de kansen voor jouw bedrijf met het nieuwe GLB? Groen Kennisnet ging in gesprek met Remco Schreuder van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) over de ins en outs van dit veelomvattende programma. Ontdek wat de eco-regeling voor jouw onderneming kan betekenen.

Integrale gebiedsaanpak voor buitengebied, niet versnipperd

Het Louis Bolk Instituut (LBI) pleit voor een integrale gebiedsaanpak voor het buitengebied. Niet één maar meerdere problemen in het buitengebied tegelijk en in samenhang aanpakken. Zorg ervoor dat zo veel mogelijk belanghebbenden in het gebied betrokken zijn en werk samen aan oplossingen. Een nieuwe landingspagina Integrale Gebiedsaanpak op de website van het 45-jarige LBI wijst de weg!

Onder het maaiveld: 5 redenen om te gaan kijken

Wil je meer weten over de bodem? Onder Het Maaiveld, de nieuwe documentaire van de makers van De Nieuwe Wildernis, neemt je mee naar de ongeziene wereld van het bodemleven. Niet alleen zit de film bomvol prachtige beelden van alles dat ondergronds kruipt, wortelt en leeft: het zit ook vol ideeën over de landbouw, natuur en wetenschap. Wanneer moet je deze documentaire nou écht gaan kijken?

Natuurinclusieve inspiratie van melkveehouder Edwin Sengers

Het Platform Natuurinclusieve Landbouw Gelderland presenteert op zijn website een zestal video’s over inspirerende agrarische ondernemers. Die laten zien dat een natuurinclusieve bedrijfsvoering prima te doen is. Boer Edwin Sengers in Wijchen vindt het volkomen vanzelfsprekend om zijn bedrijf op die manier te runnen en te werken met “alles wat groeit, bloeit en leeft” rondom zijn bedrijf.

Nieuw dossier: Monitoring van Weidevogels

Om het weidevogelbeleid en het weidevogelbeheer zo goed mogelijk uit te voeren, is het heel belangrijk om te weten hoe het gaat met de weidevogelsoorten. Het aantal kuikens dat groot wordt is de belangrijkste graadmeter hiervoor.

Weidevogelbeheer: vijf aanbevelingen

Boeren met meer dan 20% weidevogelbeheer op hun bedrijf hebben niet genoeg aan de huidige vergoedingen in het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb). Dat is wat agrarische collectieven al geruime tijd horen van deze boeren. Koepelorganisatie BoerenNatuur presenteert vijf aanbevelingen.

Themapagina natuurinclusieve landbouw omgezet naar dossier

Thema pagina's op natuurinclusievelandbouw.eu worden komende maanden in een dossier-format gegoten.

Nieuwe kennisclips over strokenteelt en agroforestry

Bekijk nu de zeven nieuwe video’s gemaakt voor de BioKennis-website tijdens het KOM-project "Biologisch: inspiratiebron voor Kringlooplandbouw". Deze filmpjes kun je nu bekijken op het YouTube-kanaal van Groen Kennisnet. Er zijn kennisclips over agroforestry, strokenteelt en biodiversiteit.

Interview René Lubberdink: Van koeien naar agroforestry

René ontvangt ons op zijn boerderij in Barchem, gelegen tussen de weilanden en andere boerenbedrijven in de Achterhoek. Al van jongs af aan heeft René hart voor de natuur. Ook in zijn werk is hij bewust bezig met zijn omgeving. Vol passie vertelt hij over zijn bedrijf en zijn visie voor de toekomst. ‘’In 1998 namen mijn vrouw en ik de boerderij van de familie mijn vrouw over die al sinds 1908 bestaat’’, vertelt René. ‘’Toentertijd bestond de boerderij voornamelijk uit melkvee. Na enkele succesvolle jaren brak in 2015 een moeizame periode aan. Door het fosfaatrechtenstelsel kwamen we in een spagaat terecht en moesten er keuzes gemaakt worden over het voortbestaan van het bedrijf.’’

Boerenlandvogels en vernatting van de veenweiden

Het vernatten van de veenweiden is al jaren een relevant thema, met name vanwege de uitstoot van broeikasgassen. Daarnaast weten we ook dat vernatting veel kan betekenen voor weidevogels.

Nieuwe website biokennis.nl nu live!

De nieuwe BioKennissite is gelanceerd. BioKennis is van oudsher de plek waar je kennis kunt vinden over biologische landbouw en voeding. De site is nu volledig vernieuwd en onderdeel van Groen Kennisnet.

Natuurinclusief boeren op eeuwenoude Westeresch

Op de Westeresch in het Groningse Vlagtwedde draait het al vijf jaar om natuurinclusieve landbouw. Onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen, ecologen van Staatsbosbeheer en pachtende boeren zijn samen op zoek naar een goede balans tussen biodiversiteit en een inkomen voor de boer. De resultaten zijn positief.

Biodiversiteit als prioriteit: 10 oplossingen voor de biodiversiteitscrisis

Er is geen land ter wereld waar de biodiversiteit zo hard achteruitgaat als in Nederland. Dé reden voor de Nationale Denktank om dit jaar op zoek te gaan naar oplossingen voor de belangrijkste knelpunten op het gebied van biodiversiteit. Lees hier hun 10 concrete oplossingen voor het stimuleren van biodiversiteit in Nederland, en geniet met hernieuwde moed van het nieuwe jaar!

Nieuwe dossiers verdienmodellen op de website toolbox voor biodiversiteit

De website Toolbox voor biodiversiteit biedt een overzicht van de kennis en ontwikkelingen rondom biodiversiteitsherstel. Aan deze toolbox zijn nu acht nieuwe dossiers toegevoegd over verdienmodellen voor biodiversiteit met praktijkvoorbeelden. Veel agrariërs willen graag bijdragen aan het verbeteren van biodiversiteit, maar zijn onzeker over de kosten en het terugverdienen daarvan. De dossiers bieden deze boeren de nodige ondersteuning.

Groen Kennisnet tipt de docent: Groenbemesters

Wil jij gebruik maken van actuele informatie tijdens je les? Maar vind je moeilijk je weg in de grote hoeveelheid bestaande bronnen? Groen kennisnet heeft de oplossing. In onze rubriek “Groen Kennisnet tipt de docent” lichten we actuele bronnen uit zodat jij ze meteen kunt inzetten in de klas.

WIKI Natuurinclusieve landbouw “Voer voor adviseurs”

Natuurinclusieve landbouw betekent best een grote stap voor veel boeren, die velen pas maken als ze zien wat de gevolgen zijn voor bedrijfsvoering, kosten en opbrengsten. Voor een goed advies over natuurinclusieve bedrijfsplannen moeten adviseurs en coaches daarom beschikken over integrale kennis en goede leermaterialen.

Landelijke onderwijsdag Natuurinclusieve landbouw

Op 22 november werd de jaarlijkse landelijke onderwijsdag Natuurinclusieve landbouw gehouden. Doel van de dag was om beschikbare kennis en informatie rondom natuurinclusieve landbouw in het groene onderwijs te presenteren en samen te kijken naar vragen als: ‘Hoe leren we de boeren van de toekomst over het verbinden van landbouw en ecologie?’ en ‘Wat zijn de uitdagingen én de perspectieven van groen onderwijs?’.

Nieuwe practoratenpagina: Natuurinclusieve landbouw

Op de groene mbo's wordt door practoren en hun teams vernieuwend onderzoek uitgevoerd. Ine Sturkenboom is practor natuurinclusieve landbouw en heeft op Groen Kennisnet een practoratenpagina waarop de resultaten van haar onderzoek straks te vinden zijn.

Groen Kennisnet tipt de docent : strokenteelt

Wil jij gebruik maken van actuele informatie tijdens je les? Maar vind je moeilijk je weg in de grote hoeveelheid bestaande bronnen? Groen Kennisnet heeft de oplossing. In onze rubriek “Groen Kennisnet tipt de docent” licht Groen Kennisnet actuele bronnen uit zodat jij ze meteen kunt inzetten in de klas.

Lancering website Staat van Landbouw, Natuur en Voedsel

Op 30 november 2022 is de website Staat van Landbouw, Natuur en Voedsel gelanceerd. De site biedt geïnteresseerden een overzicht van beschikbare feiten en cijfers op het gebied van landbouw, natuur en voedsel.

5 vragen over: Lesmateriaal Grutto

Met veel enthousiasme presenteerden Diederik Sleurink en Hannah Olthof van Hogeschool Van Hall Larenstein het nieuwe lesmateriaal over de Grutto op de opleidingsdag Natuurinclusieve landbouw. 5 vragen en antwoorden over deze nieuwe lespakketten.

Het boerenerf als ecologische stapsteen

Het boerenerf biedt volop kansen om de biodiversiteit in het buitengebied te vergroten. Het blijkt een belangrijke ecologische stapsteen voor tal van vogels, amfibieën en insecten. Het handboek geeft tal van tips voor agrarisch ondernemers.

Bijeenkomst Monitoring van weidevogels op 3 november 2022

Verslag van de bijeenkomst op 3 november 2022 in Hoeve Groot Zandbrink in Leusden. In de kennisbijeenkomst zijn de verschillende monitoringsmethoden naast elkaar gezet. Ook is doorgesproken of alle methoden voor alle verschillende weidevogelsoorten een goed beeld geven.

Ontwikkeling van mentale ruimte bij jonge boeren

In het programma College Tour van 6 november 2022 confronteerde boerenzoon Sam minister voor Natuur en Stikstof met de vraag: “Wanneer stapt u op?” Voor velen herkenbaar, de boosheid en verontwaardiging over het gevoerde beleid bij jonge boeren en agrarische studenten. Daarom is er een project gestart is om de mentale ruimte van de (jonge) boer meer te ontsluiten. Hoe zijn we als landbouw gekomen waar we nu zijn, begrijpen we waar spanningen vandaan komen en hoe ga je daarmee om. Zo schiet je minder in de verdediging als eerste reflex.

Natuurinclusieve landbouw in kwalificatiestructuur

Bovenaan de actielijst van de partners in de Green Deal staat de aanpassing van de eindtermen in respectievelijk de Kwalificatiedossiers (mbo) en de landelijke opleidingsprofielen (hbo). Natuurinclusieve landbouw moet hierin een plek krijgen, zodat de aandacht hiervoor in de lessen niet langer vrijblijvend is of afhankelijk van de motivatie van individuele docenten. Natuurinclusief denken en handelen worden daarmee een verplicht onderdeel van een aantal groene opleidingen.

LNV-subsidie onderzoek bedrijfsmodellen in regeneratieve landbouw

Hoogleraar Duurzaam Ondernemen in een Circulaire Economie Gjalt de Jong (Rijksuniversiteit Groningen) heeft een eervolle subsidie van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) ontvangen voor onderzoek naar nieuwe toekomstbestendige bedrijfsmodellen voor regeneratieve landbouw.

Kun je kijken door het oog van een vogel?

Hoe kijk je als boer of als trekkerchauffeur? Of als vogel? Wat zie je dan op een boerderij? Hoe kijk je dan naar een sloot, naar het grasland, naar het landschap? Hoe kijk je naar het erf? Een oefening om te kijken vanuit verschillende perspectieven. Dit najaar zijn alle eerstejaars studenten van Aeres Hogeschool Dronten met deze ‘brillen’ gaan kijken naar Aeres Farms,

Invasieve exoten in agroforestry, let op de risico’s!

Agroforestry-systemen hebben een heleboel voordelen. Als je overweegt te beginnen met agroforestry of je huidige systeem uit te breiden, let dan op dat je geen invasieve exoten introduceert. Want hoewel agroforestry goed is voor de biodiversiteit, kunnen invasieve exoten juist veel schade veroorzaken aan de natuur.

Op naar een natuurpositieve toekomst

Zowel landbouw als natuur zijn toe aan een nieuw perspectief, stellen Wageningse wetenschappers uit verschillende disciplines. Samen ontwikkelden ze onder de noemer Wageningen Biodiversiteits Initiatief (WBI) een natuur-positieve visie voor het Europese voedselsysteem.

Nieuwsbrief Gebiedsgerichte kansen voor natuurinclusieve landbouw

Om natuurinclusieve landbouw te laten groeien is een goede samenwerking nodig met alle partijen om boeren heen, In het CoE Groen project 'Gebiedsgerichte kansen voor natuurinclusieve landbouw' worden de mogelijkheden voor een betere samenwerking onderzocht.

Beleid overgangszones natuurgebied is provinciale puzzel

Overgangszones kunnen een belangrijke rol spelen bij het beschermen van natuurgebieden tegen invloeden van buitenaf. Onderzoekers van Wageningen Environmental Research hebben verkend welk beleid er bij provincies is voor overgangszones die grenzen aan natuur en welke uitdagingen zij verwachten bij een integrale gebiedsaanpak. Dit beleid is nog in ontwikkeling in het kader van de stikstofaanpak. De verkenning zoomt in op het beleid van de provincies Gelderland, Limburg, Noord-Brabant en Overijssel, maar ook dit beleid blijkt nog volop in ontwikkeling.

Caring Farmers: boeren die geven om kringloop, natuur en dierenwelzijn

Caring Farmers is een kleine, vooruitstrevende boerenorganisatie die veel aan de weg timmert. Zij schuiven aan in talkshows, zaten bij Johan Remkes aan tafel en schreven mee aan het Groenboerenplan. In de Duurzame 100 van Trouw eindigden ze dit jaar op de eerste plaats. “Een positief geluid in een boze wereld”, oordeelde de jury.

Weidecoach: “Weiden voor ieder bedrijf mogelijk”

Volgens weidecoach Linda Brouwer van PPP Agro Advies kun je snel geld besparen door te weiden, maar is de keuze van het weidesysteem belangrijk. De diverse weidesystemen zijn op detail aan te passen aan elke situatie, waardoor er volgens Brouwer voor elk bedrijf een passend systeem is.

Aanvalsplan Landschapselementen gelanceerd

Op 28 september 2022 is het Aanvalsplan Landschap gelanceerd. Doel is om 10% van het landelijk gebied in te richten voor groene en blauwe landschapselementen. In 2030 moet de helft van deze ambitie zijn gerealiseerd. Uiterlijk in 2050 moet het groen-blauwe raamwerk klaar zijn. Als cruciale randvoorwaarde om dit mogelijk te maken is tot 2030 7,5 miljard nodig. Beheervergoedingen moeten langjarig worden zeker gesteld. Het Aanvalsplan verhoogt de landschappelijke kwaliteit en diversiteit van het Nederlandse landschap en draagt significant bij aan het halen van onze Europese verplichtingen rondom biodiversiteit, de klimaatopgave en schoon water. Ook levert het een belangrijke bijdrage aan natuurinclusieve landbouw door maatschappelijke diensten te belonen.

Wiki's Groen Kennisnet vernieuwd

De wikiomgeving van Groen Kennisnet is vernieuwd! Tussen 22 september en 29 september zijn de wiki's van Groen Kennisnet verhuisd. Let op: hierdoor zijn de URLs van de pagina's veranderd.

Kruidenrijk grasland in de belangstelling

Natuurinclusief boeren krijgt steeds meer aandacht bij melkveehouders. Kruidenrijk grasland staat de laatste jaren volop in de belangstelling als methode voor natuurinclusieve melkveehouderij. Goed ingepast in de bedrijfsvoering kan een kruidenrijk grasland veel voordelen hebben voor biodiversiteit, bodemkwaliteit en aanpassing op klimaatverandering, maar ook voor voederkwaliteit en diergezondheid. Leertraject Kruidenrijk grasland (SABE / LIFE IP) doet verslag van de groepsbijeenkomst van 25 augustus.

Veel mogelijkheden voor biodiversiteit op de boerderij

Er zijn veel verschillende mogelijkheden om de biodiversiteit op grasland en akkers te vergroten. Ook op het boerenerf liggen volop kansen. Publicaties van Wij.land, Boerennatuur en Living Lab Natuurinclusieve landbouw Fryslân bieden volop inzicht in de mogelijkheden.

Klimaatrisico’s en -kansen voor de landbouw: wat is de stand van zaken?

In 2030 zijn alle ondernemers in de landbouwsector klaar om duurzaam om te gaan met klimaatverandering. Dat is althans een van de doelen van het Actieprogramma Klimaatadaptatie landbouw. Om dit mogelijk te maken, is het noodzakelijk dat de risico’s, knelpunten en kansen van klimaatverandering voor de landbouwsector voldoende in beeld zijn gebracht. Een recent onderzoek heeft de stand van zaken hiervan geïnventariseerd.

Pachter en verpachter trekken gezamenlijk op voor betere natuur

In vijf jaar tijd wisten Natuurmonumenten als verpachter en 8 pachtende boeren een verregaande samenwerking met elkaar te bereiken. De zakelijke en afstandelijke relatie tussen pachter en verpachter werd omgevormd tot een partnerschap dat mooie resultaten voor de bodem en de biodiversiteit opleverde.

Hoe kan de Nederlandse natuur eruitzien in 2050?

De keuzes die we nu maken in het natuurbeleid bepalen hoe de natuur in Nederland er in de toekomst uit zal zien. In de Natuurverkenning 2050 van het Planbureau voor de Leefomgeving en Wageningen University & Research zijn deze keuzes en de gevolgen hiervan voor natuur en samenleving in beeld gebracht.

‘Goed rentmeesterschap’ voorop in toekomstplan voor Nederland

Ruimtelijke kwaliteit en goed rentmeesterschap staan voorop in de aanpak van maatschappelijke opgaven, zoals de transitie van de landbouw. Dat blijkt uit het programma Mooi Nederland dat het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening in de zomer van 2022 op tafel heeft gelegd.

Promovendus presenteert nieuwe inzichten in kuikenoverleving

Op 28 juni 2022 organiseerde Van Hall Larenstein in samenwerking met BoerenNatuur een tweede online bijeenkomst over kuikenoverleving van weidevogels. Deze bijeenkomst was onderdeel van het Europese LIFE-IP project All4biodiversity en het project Kennismakelaar Boerenlandvogels. Het doel is om kennisuitwisseling te stimuleren tussen de agrarische collectieven en tussen onderzoekers, collectieven en boeren.

Green Deal Natuurinclusieve Landbouw Groen Onderwijs heeft vervolg!

Op 16 mei jl. ondertekende minister Staghouwer en 24 andere partners een nieuwe Green Deal. Dat gebeurde bij Hogeschool Inholland in Delft, bij de uitreiking van de Impactprijzen. Met deze tweede fase geven de dealpartners gehoor aan de oproep tot een vervolg die geuit werd op de Onderwijsdag in oktober. Er zijn in de afgelopen drie jaar flinke stappen gezet: er is lesmateriaal ontwikkeld en gratis beschikbaar voor alle niveaus op ons eigen Portaal op GKN, de Onderwijsdag NIL is een terugkerend fenomeen, er waren webinars en werkbezoeken en er zijn demo-leerbedrijven. En er is vooral veel samenwerking ontstaan. Maar daarmee zijn we er nog niet.

Terugblik: Themamaand van de natuurinclusieve landbouw in Noord-Nederland

Noord-Nederland is volop bezig met het toekomstbestendig maken van de landbouw. Om te laten zien wat er allemaal gebeurt, kennis te delen en van elkaar te leren, werd de maand juni uitgeroepen tot themamaand van de natuurinclusieve landbouw.

Even voorstellen: Michaël Wilde

Mijn naam is Michaël Wilde en ik ben de directeur van Bionext. Als ketenorganisatie vertegenwoordigen wij niet alleen biologische boeren en telers maar ook biologische producenten, importeurs en de biologische speciaalzaken. Het is ontzettend interessant en inspirerend om met zo veel verschillende ondernemers te werken die zich allemaal inzetten voor een schoner, groener en eerlijker voedsel- en landbouwsysteem.

Kernteam blikt terug op de startdag

Nadat 16 mei jl. de Green Deal Natuurinclusieve Landbouw Groen Onderwijs tweede fase door alle betrokken partijen ondertekend werd, hebben we vrijdag 01 juli een startdag gehad met contactpersonen/ kennisambassadeurs van de organisaties.

Terugblik webinar: toolbox voor biodiversiteit

Na de lancering van de Toolbox voor Biodiversiteit in april organiseerde LIFE IP All4Biodiversity samen met Groen Kennisnet op 21 juni een webinar over de toolbox. Het webinar stond in het teken van de achtergrond, het gebruik en de informatie in de toolbox voor biodiversiteit. Tijdens het webinar werden alle aanwezigen én partners van het Deltaplan Biodiversiteitsherstel en LIFE IP All4Biodiversity opgeroepen ook een bijdrage te leveren aan het vullen van de toolbox.

Hoe verder? Biologische landbouwsector biedt 10-punten plan aan

Een brede samenwerking van pioniers en belangenorganisaties in de groene sector presenteerde woensdag 6 juli een perspectief voor de Nederlandse landbouw. Deze organisaties vertegenwoordigen samen duizenden boeren en tuinders, met name agrarisch ondernemers die biologische, biodynamische en natuurinclusieve technieken toepassen.

Waar blijven de kuikens? Gezenderde kievit levert verrassende inzichten

Kieviten brengen nauwelijks kuikens groot, blijkt uit het volgen van gezenderde vogels. Van de weeromstuit maken sommige vogels bizarre uitstapjes.

Oog voor natuurinclusieve initiatieven in de landbouw

De overheid pleit voor een transitie naar kringlooplandbouw, waarbij natuurinclusieve landbouw één van de perspectieven is. Die transitie zou sneller gaan met een betere monitoring en financiering van de benodigde gebiedsprocessen. Dat is één van de conclusies die onderzoekers van Wageningen University & Research trekken in vakblad Natuur, Bos en Landschap. Ook zetten zij een aantal tips voor beleidsmakers op een rij.

Mogelijk verband tussen residuen en aantal weidevogels niet aan te tonen

Er is nog veel ontbrekende kennis over de verspreiding van resten van gewasbeschermingsmiddelen in het voer van een melkveebedrijf, met mogelijk effect op het voedsel van weidevogels.

Verslag online kennisbijeenkomst Kuikenoverleving

Met ongeveer vijftig mensen uit het werkveld van het agrarisch natuurbeheer en diverse onderzoekers was de online kennisbijeenkomst Kuikenoverleving (d.d. 31 mei 2022) geslaagd. Tim Visser, onderzoeker bij Wageningen Environmental Research, heeft ons meegenomen in zijn onderzoek naar de waarde van greppel plas-draspercelen voor weidevogels en met name weidevogelkuikens en de rol van bemesting in kruidenrijk grasland. De bijeenkomst was georganiseerd door Hogeschool Van Hall Larenstein en BoerenNatuur (vanuit het LIFE-IP project All4Biodiversity en project Kennismakelaar Boerenlandvogels).

Boeren en tuinders denken mee met LNV

Tweehonderd veehouders, tuinders en akkerbouwers uit heel Nederland vormen sinds 2019 de LNV community. Deze boeren en tuinders kunnen in de community online reageren op voorgenomen beleid van het ministerie van LNV. Met de feedback van de boeren wil het ministerie van LNV het beleid en de communicatie daarover beter laten aansluiten op de dagelijkse praktijk.

Verslag veldbijeenkomst Kuikenoverleving

Op 12 mei 2022 organiseerde Van Hall Larenstein in samenwerking met BoerenNatuur een veldbijeenkomst in Kamerik over kuikenoverleving van weidevogels. Deze bijeenkomst was onderdeel van het Europese LIFE-IP project All4biodiversity en het project Kennismakelaar Boerenlandvogels. Het doel is om kennisuitwisseling te stimuleren tussen de agrarische collectieven en tussen onderzoekers en collectieven. Tijdens deze bijeenkomst sprak René Faber, veldcoördinator van het collectief Rijn, Vecht en Venen (RVV), over hoe het collectief samen met de deelnemende boeren maatwerk levert om zoveel mogelijk weidevogelkuikens groot te brengen. Daarna ging Jan de Wit, DWC advies en voormalig adviseur Louis Bolk-instituut, in op de belangrijkste bevindingen uit het onderzoeksproject Winst & Weidevogels. Tot slot nam René Faber ons mee naar het weidevogelmozaïek ten noorden van Kockengen. Hier bespraken we de uitdagingen en keuzes van dit specifieke gebied.

Aanbevelingen voor verbetering Nederlands natuurbeleid

Nederlands natuurbeleid schiet tekort, stelt de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) Volgens de Raad komt dit doordat natuur wordt gezien als een apart onderdeel, terwijl het één van de vele overwegingen zou moeten zijn bij besluitvorming. Daarnaast werken overheden te weinig samen en werken ze te weinig gebiedsgericht. De Raad komt met aanbevelingen.

Innovatiefonds voor biodiversiteit

Stichting Deltaplan Biodiversiteitsherstel opende op zondag 22 mei – de Dag van de Biodiversiteit - voor het derde jaar op rij het ‘Samen voor biodiversiteit’ Innovatiefonds. Projecten die structureel biodiversiteit versterken in Nederland kunnen een aanvraag voor subsidie indienen via de website van het Deltaplan. De maximale financiële bijdrage per project is €20.000.

To2morrow: SmartAgriHubs

Er zit veel innovatiekracht in de groene sector, ook op internationaal en Europees niveau. In deze serie lees je over grensoverstijgende projecten, en wat ze voor jouw praktijk kunnen betekenen. Deze week: SmartAgriHubs

5 beheertips uit de brochure droge dooradering

Houtwallen, heggen en houtsingels spelen een belangrijke rol in het landschap. Kennisnetwerk OBN ontwikkelde een brochure met beheertips voor meer biodiversiteit in deze landschapselementen.

Verdienen aan natuur voor boeren nog niet eenvoudig

Het is niet eenvoudig om extensiever en natuurgericht te gaan boeren en het inkomen op peil te houden. Als we willen dat er een transitie naar een meer natuurinclusieve landbouw op gang komt, zal dit in ieder geval ook financieel aantrekkelijker moeten worden voor boeren.

Bijna alles kan wilder: eerste Nederlandse rewilding boek verschenen

Klimaatverandering en wereldwijd soortenverlies vragen om offensieve strategieën voor natuur- en milieubescherming. Een veelbelovend voorbeeld is rewilding: het geven van meer ruimte aan natuurlijke processen, zoals het beschreven wordt in het eerste Nederlandse rewilding boek. Het boek is vandaag aangeboden aan de Tweede Kamer.

Praktische inspiratie voor Zuid-Hollandse natuur

De provincie Zuid Holland maakt werk van de natuur. De provincie wil kleine elementen in stad en buitengebied zoals bomenlanen, sloten en oevers meer inzetten voor een toename van de biodiversiteit. Twee rapporten bieden hiervoor praktische handvatten. Beide rapporten zijn ook interessant voor buiten Zuid-Holland.

Vijf vragen over: biodiversiteit meten in de akkerbouw

Akkerbouwers nemen maatregelen om de biodiversiteit op hun land te vergroten. Wat is het resultaat van die inspanningen? CLM Onderzoek en Advies heeft in opdracht van agrarische collectieven uit Drenthe en Oost-Groningen met de ‘Agrobiodiversiteitsmonitor light’ een hulpmiddel ontwikkeld. Vijf vragen over: biodiversiteit meten in de akkerbouw.

Bomen op je melkveebedrijf: ontdek wat bij jouw bedrijf past

Bomen op een melkveebedrijf hebben gunstige effecten op de koeien zelf, de bodem en het klimaat. Zo zorgen ze voor schaduw in het weiland en dienen ze als natuurlijke apotheek voor koeien. Bovendien kunnen bomen ingezet worden voor houtsnippers in de stal, betere compost en dragen ze bij aan de biodiversiteit rond het bedrijf.

Actief bezig met natuurinclusieve landbouw tijdens het BoerNatuurlijk!-spel

In het kader van het project BoerNatuurlijk! heeft NAJK een spel over natuurinclusieve landbouw ontwikkeld. Het spel is gratis en geschikt voor vmbo, mbo en hbo.

Hoe geven we natuurherstel in Nederland een grotere kans?

De Rli stelt dat het huidige natuurbeleid tekort schiet. Biodiversiteit en natuurkwaliteit nemen nog steeds af in het Nederlandse landschap. Tijd voor een koerswijziging, concluderen de onderzoekers. De kennis- en innovatieagenda van Stichting Deltaplan Biodiversiteitsherstel brengt de kansen in kaart voor een natuurinclusief Nederland.

Nieuw lespakket over kringlooplandbouw

Wat wordt ons voedselsysteem in de nabije toekomst? Gaan veehouders en akkerbouwers samenwerken om zo duurzaam tot een gezamenlijk verdienmodel te komen? En hoe doe je dat dan? En op welke wijze kun jij met je studenten of voor jezelf hier mee aan de slag.

Inspiratie voor natuurinclusieve landbouw

De Universiteit van het Noorden publiceerde onlangs een online magazine bomvol inspiratie over natuurinclusieve landbouw. Aan het woord komen onder andere docenten, lectoren, onderzoekers en boeren over innovatie en daadkracht binnen de transitie naar deze vorm van landbouw.

Boeren met toekomst: zes aanbevelingen om duurzaam te boeren

Duurzaamheid speelt een steeds belangrijkere rol in de bedrijfsvoering van agrarische bedrijven. De landbouw moet verduurzamen, maar hoe pakken we een ingrijpende overgang van dat formaat aan? Een gemiddeld boerenbedrijf en een gemiddelde locatie bestaan niet, dus er zal specifiek per locatie bekeken moeten worden hoe agrarische bedrijven de duurzaamheidsopgaven kunnen halen. Lokale omstandigheden bepalen sterk welke manier van werken boeren kiezen.

Een natuurinclusieve inrichting voor Nederland

Een natuurinclusieve inrichting van Nederland kan een belangrijke bijdrage leveren aan het realiseren van actuele maatschappelijke opgaven, zoals klimaatverandering, (drink)waterkwaliteit, biodiversiteitsherstel en een gezonde leefomgeving. Dit concluderen PBL en WUR in het rapport Natuurverkenning 2050 - Scenario Natuurinclusief. Het is de eerste keer dat de effecten van een natuurinclusief toekomstbeeld richting 2050 zijn doorgerekend.

KANO-quickscan: Breng natuurkansen in kaart

De KansenAnalyse voor NatuurOntwikkeling (KANO) is een quickscan die de kansen voor natuurgebieden in beeld brengt, en inventariseert welke acties bijdragen aan de verbetering van de algehele natuurkwaliteit. De webtool is ontwikkeld door onderzoekers van Naturalis, in het kader van het LIFE IP All4biodiversity project.

Landschappelijke inpassing van kringlooplandbouw

Landschapsarchitect Roeland Meek onderzocht wat een duurzame voedselvoorziening in Nederland betekent voor de inrichting van het polderlandschap. Het resultaat is een transformatie van een lege polder naar een plek waar landbouw, ecologie, recreatie en stedenbouw samen komen.

De Week van de Circulaire Economie

Deze week is het de Week van de Circulaire Economie. Tot en met zaterdag 12 februari kon je deelnemen aan inspirerende evenementen die zijn georganiseerd door professionals. Door het hele land krijgen goede voorbeelden een podium, ontmoeten voorlopers elkaar en krijgen starters concrete handvatten aangereikt om zelf aan de slag te gaan binnen de circulaire economie.

Waar gaat het mis voor de grutto?

Aan bescherming van de grutto gaven we in 2020 acht keer meer geld uit dan in 2001. En toch is het aantal grutto-broedparen in die twintig jaar gehalveerd. Dat komt doordat in veel kansrijke gruttogebieden geen beschermingsmaatregelen worden uitgevoerd. En dat de maatregelen met het meeste effect het minst worden ingezet.

Resultaten Online kennisbijeenkomst Wintervoedsel voor akkervogels

Met 59 mensen uit het werkveld van het (agrarisch) natuurbeheer en diverse onderzoekers was de bijeenkomst 'Wintervoedsel voor akkervogels" geslaagd. Jules Bos van Vogelbescherming Nederland heeft verteld over de ervaringen en resultaten van het beheer van wintervoedselakkers in Noord-Limburg. Hierna heeft Bauke Koole laten zien hoe je met behulp van doelsoortenmonitoring het akkervogelbeheer kan evalueren en verbeteren.

Natuurinclusieve landbouw in het onderwijs

De provincie Fryslân streeft naar een duurzame natuurinclusieve landbouw in 2025 en wil dit door kennisdeling vanuit het onderwijs stimuleren door middel van het project ‘Natuurinclusieve landbouw in het onderwijs’. Het project moet zorgen voor meer kennis en bewustwording bij studenten. Dit wordt gedaan door middel van excursies, praktijkdagen en/of onderzoek op zogeheten demobedrijven. Daarnaast wordt er gewerkt aan nieuw onderwijsmateriaal, zoals opdrachten die kunnen worden uitgevoerd op deze demobedrijven.

Lesmateriaal omtrent de circulaire economie

Op Groen Kennisnet besteden we regelmatig aandacht aan lesmateriaal over de groene sector. Hieronder zetten we een aantal interessante leermiddelen omtrent de circulaire economie op een rij.

Starten met een agrarisch bedrijf: wat komt erbij kijken?

Het Newbie project heeft recent de brochure ‘ Ik word boer’ uitgebracht over het starten als boer of tuinder en wat erbij komt kijken. De brochure is speciaal gericht op wiens familie geen agrarisch bedrijf bezit.

Terugblik: 2021 in 10 nieuwsberichten

Groen Kennisnet publiceerde in 2021 meer dan 300 nieuwsberichten over de meest uiteenlopende onderwerpen binnen het groene domein. Dit zijn de 10 het best gelezen artikelen van het afgelopen jaar.

Op weg naar agroforestry

Er is veel aandacht voor het veelbelovende Agroforestry. Deze landbouwmethodiek heeft de potentie om de Nederlandse landbouw robuuster en toekomstbestendiger te maken. Maak in vier video’s kennis met de boeren en tuinders die agroforestry succesvol op hun bedrijf toepassen.

Wat betekent het coalitieakkoord voor de groene sector?

Het coalitieakkoord van VVD, D66, CDA en ChristenUnie is een feit. Binnen het groene domein zijn het tegengaan van klimaatverandering, de aanpak van de stikstofcrisis en de btw-verlaging op groente en fruit belangrijke pijlers.

Maatregelen om afname biodiversiteit tegen te gaan

Aan onze natuur en ons landschap is af te lezen dat de landschapskwaliteit én biodiversiteit afnemen, zo is te lezen in het rapport ‘Op weg naar Basiskwaliteit Natuur’ . Een minimale ondergrens voor de aanwezigheid van niet-zeldzame, wilde planten en dieren – kenmerkend voor de verschillende landschapstypen – ontbreekt: Basiskwaliteit Natuur kan hierbij helpen.

Plantenziekten & Biodiversiteit: hoe zit dat?

Kan de natuur een handje helpen bij de bescherming van je gewassen? Akkerbouwers, vollegrondstuinders en onderzoekers laten zien wat voor rol agrobiodiversiteit en functionele biodiversiteit kunnen spelen bij de bescherming van gewassen in open teelten.

Verdeling van de Nederlandse landbouw in zones: toekomst of een onmogelijk idee?

De Wageningse hoogleraar Martha Bakker is voorstander van het opnieuw inrichten van Nederland om kringlooplandbouw, klimaatplannen en herstel van biodiversiteit te realiseren. Nederland is opgedeeld in duidelijke locaties voor voedsel, wonen, industrie en infrastructuur. Bakker ziet kansen om ‘te stapelen’ en zo ruimte te besparen of handiger in te delen om bij te dragen aan kringlooplandbouw, natuurinclusieve landbouw en de energietransitie.

Veiligheid reststromen onduidelijk

Het gebruik van rest- en afvalstromen is belangrijk om kringlopen in de landbouw sluitend te krijgen. Maar er is nog veel onbekend over mogelijke vervuilingen van rest- en afvalstromen en de daarbij behorende risico’s. Gebrek aan regelgeving, kennis en ervaring speelt een rol.

De klimaatimpact van landgebruik, landgebruiksverandering en bosbouw in beeld gebracht

In een recent gepubliceerde interactieve pdf beschrijft de taakgroep LULUCF hoe landgebruik samenhangt met het vastleggen van broeikasgassen. De focus ligt op 3 gebieden: Landgebruik (Land Use), landgebruiksverandering (Land Use Change) en bosbouw (Forestry), kortom LULUCF. De taakgroep onderscheid zes landgebruiksklassen: bos, bouwland, grasland, wetlands, bebouwing en overig land.

De Green Deal Natuurinclusieve Landbouw op Groen Kennisnet

De Natuurinclusieve Landbouw (NIL) ontwikkelt zich snel in Nederland. In de beroepspraktijk en in het groene onderwijs is er veel aandacht voor deze landbouwmethodiek. In de kamerbrief van 22 november geeft minister Schouten aan hoe deze ontwikkelingen samenhangen en welke rol Groenpact en Groen Kennisnet daarin spelen.

Heeft het zin om zonnepanelen met bloemenstroken te combineren?

Akkerranden en bloemstroken in het gewas kunnen een bijdrage leveren aan meer biodiversiteit in het landschap. Daarnaast is er de vraag naar meer zonne-energie. Onderzoekers van het Louis Bolk Instituut bedachten een innovatief systeem waarbij een combinatie van mobiele zonnepanelen met een akkerrand het voor de boer aantrekkelijker maakt om een gedeelte van het perceel niet in productie te hebben.

Digitale gids natuurinclusieve akkerbouw beschikbaar

Met financiële bijdragen van het ministerie van LNV, de Regio Deal Natuurinclusieve landbouw en Stichting Natuurinclusieve landbouw zijn acht natuurinclusieve landbouwmaatregelen uitgewerkt in een digitale gids. Deze gids is een toegankelijke en onafhankelijke informatiebron die een integraal overzicht van de mogelijkheden van natuurinclusieve landbouw biedt. Hiermee wordt houvast geboden aan oriënterende agrariërs, adviseurs en erfbetreders in het versnipperde aanbod van kennis over natuurinclusieve landbouw.

Beken vallen droog, wetenschap bedenkt oplossingen

Als gevolg van het opwarmen van de aarde en intensivering van het landgebruik, vallen Nederlandse beken steeds vaker droog. Daarmee dreigt ook het veen in de beekdalen te verdwijnen. Vernatting van het gebied is een belangrijke maatregel, blijkt in twee onderzoeksgebieden. Het zorgt bovendien voor meer biodiversiteit.

Boeren delen hun ervaring met natuurinclusieve landbouw: successen en uitdagingen

In een nieuwe brochure ‘Successen en Uitdagingen van Natuurinclusief Ondernemen’ delen tien boeren hun ervaringen met natuurinclusieve landbouw. Ze vertellen over hun beweegredenen, zoektocht en dilemma’s.

Vervolg Green Deal Natuurinclusieve Landbouw aangekondigd op inspiratievolle onderwijsdag

Donderdag 14 oktober vond de tweede onderwijsdag Green Deal Natuurinclusieve Landbouw plaats. Ruim 100 deelnemers uit het hele land kwamen afgelopen donderdag naar Huis der Provincie in Arnhem. Merendeels docenten, uit alle lagen van het groene onderwijs. Aan het einde van de dag werd bekend gemaakt dat wordt ingezet op een vervolg van de Green Deal.

Vervolg Green Deal Natuurinclusieve Landbouw: Onderwijs belangrijker dan ooit

In de toekomst hebben we, meer dan ooit, mensen nodig die veel weten over natuurinclusieve landbouw. Door de Green Deal zijn in de afgelopen drie jaar mooie resultaten geboekt en zijn lessen uit onderzoek en praktijk met partners uit alle lagen van het onderwijs gedeeld. Daar moeten we mee doorgaan. Op de Tweede Onderwijsdag Natuurinclusieve Landbouw is ingezet op een vervolg van de Green Deal.

Biodiversiteit in boerensloot blijft achter

Veertig jaar investeren in de Nederlandse zoete wateren heeft geleid tot een verbetering van de aquatische biodiversiteit. Volgens ecoloog Ralf Verdonschot blijft die verbetering achter in agrarisch gebied. “Wil je de biodiversiteit in de sloten verbeteren, dan moet je toe naar een andere vorm van landbouw.”

De bodem, basis van ons bestaan

In een speciale uitgave van Philosophical Transactions of the Royal Society B Biological Sciences breken internationale onderzoekers een lans voor de bodem als essentiële basis van onze samenleving. De bijdragen van natuur aan welvaart, gezondheid en welzijn van de mens worden ecosysteemdiensten genoemd, of Nature’s Contributions to People (NCP’s). Het speciale nummer benadrukt dat de bodem positief bijdraagt aan alle 18 diensten die gedefinieerd zijn als NCP’s en aan de Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties. Als onderdeel van de uitgave schreven Wageningse onderzoekers Gerlinde De Deyn (Bodembiologie) en Lammert Kooistra (Laboratorium voor Geo-Informatiekunde en Remote Sensing) een artikel over de rol van bodems in de vorming, het behoud en herstel van habitats.

Weidevogelbeheer en landbouw: zoeken naar balans

Weidevogelbeheer en een succesvol agrarisch bedrijf runnen, dat het kan laten diverse boeren zien. Een sterke motivatie om iets te betekenen voor hun omgeving is daarbij de basis. Beleidsmakers, onderzoekers en terreinbeheerders maken zich zorgen: kan de weidevogel nog gered worden? Want de regie ontbreekt. En dat helpt niet om boeren te motiveren.

Hommelvriendelijk graslandbeheer werkt: zandhommels in de Hoeksche waard

Het gaat slecht met hommels en andere bijen, zowel in Nederland als daarbuiten. Meer dan de helft van de inheemse hommels staat op de Rode Lijst, een kwart is zelfs uitgestorven. Ook de zandhommel is getroffen door de aantastingen van haar leefgebied. De zandhommel is een typische soort van extensief, open agrarisch gebied, en kan dan ook dienen als icoonsoort voor een soortenrijk boerenland.

Leefomgeving: 5 favoriete stukken van de redactie

In deze serie presenteert Groen Kennisnet de 5 beste stukken voor elk thema binnen het groene domein. Deze week zetten we de favorieten van het thema Leefomgeving voor je op een rij.

Agroforestry en akkerbouw: leer van de pioniers

Agroforestry is het combineren van bos met landbouw. Er is nog veel onbekend. De eerste ondernemers zijn aan het pionieren en samen met onderzoekers leren zij van iedere stap. De conclusie? Agroforestry is geen standaardconcept, want ieder bedrijf is anders en iedere ondernemer is anders. Wat wel geldt voor alle voorlopers: zij nemen de tijd voor het voortraject en betrekken anderen bij hun plan.

Afnemend succes nestbescherming van weidevogels

Het nestsucces van beschermde nesten van vogels die op de open grond broeden, zoals grutto, kievit en tureluur open boerenland is tussen 2012 en 2019 afgenomen van 60% tot ongeveer 40%, blijkt uit cijfers van het CBS.

E-zine over natuurinclusieve landbouw in groen onderwijs

‘Nu de landbouw in beweging is, is kennis opnieuw de motor’, zegt landbouwminister Carola Schouten: ‘Wil je iets bereiken op gebied van natuurinclusieve landbouw, dan moet je in het onderwijs beginnen.’ Een e-zine laat zien wat er gebeurd is binnen de Green Deal natuurinclusieve landbouw in het groene onderwijs.

Financiering van landbouwtransitie is lastig

De transitie naar een meer duurzame bedrijfsvoering in de landbouw vraagt een flinke investering en brengt tegelijkertijd onzekerheid met zich mee. De financiering is in veel gevallen een lastig te nemen hobbel.

Beheermaatregelen voor insecten gemeente Ede

Gemeente Ede streeft na de biodiversiteit te behouden, herstellen en versterken. Insecten zijn daar een cruciaal onderdeel van. In een rapport worden verschillende maatregelen voor de korte en lange termijn beschreven ter bevordering van de insectenstand in de gemeente.

Veldbonen als regionale eiwitbron

In de gedachte van kringlooplandbouw is het belangrijk dat je minder afhankelijk wordt van externe bronnen. Om in de eiwitbehoefte van je veestapel te voorzien, moet je gebruik maken van regionale eiwitbronnen. De teelt van veldbonen is een goed voorbeeld.

Dierenbescherming presenteert visie op toekomstbestendige veehouderij

De Dierenbescherming heeft afgelopen week het Deltaplan Veehouderij gepubliceerd. Daarin schetst zij haar visie voor de veehouderij in 2050, aan de hand van vier transitiepaden met als resultaat een diergerichte, integraal duurzame veehouderij.

Brochure biologische vleeskippenhouderij

Bij consumenten is een groeiende aandacht voor dierenwelzijn en vleeskwaliteit. Daarom groeit ook de belangstelling voor biologische vleeskippen. Voor kleinschalige pluimveehouders is kennis gebundeld in een brochure.

Onderwijsdag Natuurinclusieve Landbouw goed bezocht

De onderwijsdag Natuurinclusieve landbouw op 28 november 2019 is goed bezocht met totaal 110 deelnemers. Docenten en andere medewerkers van onderwijsinstellingen waren goed vertegenwoordigd en men was tevreden over het programma.

Gezonde koeien met kruiden

Door een koe in een kruidenrijke weide te laten grazen, blijft die gezonder. En voor kalveren met diarree blijkt een kruidenbal te werken. Je bent zo minder afhankelijk van antibiotica en een kruidenrijke weide is bovendien beter voor insecten en weidevogels.

Grutsk: film over de toekomst van de melkveehouderij

De film 'Grutsk' - waarin zes melkveehouders worden geportretteerd - laat zien wat de best haalbare harmonie is tussen de melkveehouderij, het landschap, de natuur en maatschappelijke acceptatie. De film ging op 7 november 2019 in première.

Omslag naar kringlooplandbouw krijgt een forse impuls

Omschakeling naar kringlooplandbouw in 2030 is nodig om de landbouw, tuinbouw en visserij nieuwe perspectieven te geven. Het is een omschakeling van voortdurende verlaging van de kostprijs van producten naar voortdurende verlaging van het verbruik van grondstoffen en een zorgvuldig beheer van bodem, water en natuur.

Studenten schrijven 40 essays over een duurzame economie

Ruim honderd studenten presenteerden op 17 april hun ambities, visies en ideeën over een duurzame toekomst als afsluiting van een essay challenge die georganiseerd werd door het OnderwijsVernieuwingsProgramma (OVP). De jury werd verrast door de innovatieve, haalbare, realistische en creatieve ideeën.