Biodiversiteit in Nederland: zorgen én hoop

Wat is biodiversiteit?

“Biodiversiteit is alles wat leeft op aarde,” legt Wieger uit. Het gaat om de rijkdom aan soorten in de natuur, maar ook om het leven in je tuin, je huis en zelfs de bacteriën in je lichaam. De lucht, grond en het water horen er niet bij, omdat ze zelf niet leven. Wel vormen ze de leefomgeving (habitat) en zijn ze essentieel voor biodiversiteit.

Zoë vult aan dat mensen vaak ‘natuur’ en ‘biodiversiteit’ door elkaar gebruiken, terwijl ze niet precies hetzelfde betekenen. In haar onderzoek merkt ze dat mensen bij ‘natuur’ vaak denken aan bergen, rivieren en zeeën – ook al zijn die zelf geen levende wezens. Biodiversiteit is een meer wetenschappelijke term die echt alleen verwijst naar alles wat leeft. Vanuit menselijk perspectief praten we echter vaker over ‘natuur’.

Hoe gaat het met de biodiversiteit in Nederland?

In Nederland staat het er relatief slecht voor met de biodiversiteit, stelt Wieger. Als klein land met veel inwoners en activiteiten raakt de natuur in de verdrukking, en gaat het met veel soorten niet goed. Zo hebben weidevogels het moeilijk, onder andere door de bouw van nieuwe woonwijken in het landelijk gebied. Dat betekent niet dat het met alle planten- en diersoorten slecht gaat. Wieger: “Er zijn ook soorten waar het wel goed mee gaat, het is niet alleen maar kommer en kwel. Kijk bijvoorbeeld naar de otter: die is opnieuw uitgezet en doet het op dit moment best goed.”

Zoë voegt daaraan toe dat - naast de feitelijke biodiversiteit - het ook niet zo goed gaat met de relatie tussen mens en natuur. Onderzoek toont aan dat onze basisperceptie van natuur al generatie na generatie aan het afnemen is. We hebben gemiddeld genomen een minder sterke band met de natuur opgebouwd dan onze ouders en grootouders dat deden.

Wat kun je zelf doen om biodiversiteit te verbeteren?

Met kleine stappen kan je al effect zien. Laat bijvoorbeeld de natuur zijn gang gaan in de berm, of laat een strook van één à twee meter langs de sloot staan. Dit werkt als buffer voor de gewassen in je weiland en verbetert bovendien de waterkwaliteit. Een andere optie is het plaatsen van een wilde bijenstal, die tegenwoordig overal te koop zijn. Veel bijen en hommels nestelen in zandige plekken in de bodem. Een andere laagdrempelige optie om biodiversiteit te verhogen is om in je tuin of erf een plek te maken waar deze bijen kunnen nestelen.

Kijk het webinar terug

Wat zijn de mogelijkheden voor biodiversiteit in de glastuinbouw en moet de natuur rechten krijgen? Dit en andere vragen werden gesteld door het publiek. Benieuwd naar de antwoorden van Zoë en Wieger? Het webinar is hieronder geheel terug te kijken. Deze en alle voorgaande Groen Kennisnet webinars zijn bovendien terug te vinden in deze YouTube Playlist.