Hoofdstuk 5 - Dier

Als we het over natuurinclusieve veehouderij hebben, dan gaat het in Nederland vooral om de melkveehouderij, omdat deze sector het meest afhankelijk is van de ruwvoerproductie in eigen land. Een groot areaal in Nederland is in gebruik voor grasland en daarmee geeft de melkveehouderij het landschap voor een groot deel vorm. De melkveehouderij heeft grote veranderingen ondergaan de afgelopen 100 jaar. Om de bedrijfsvoering natuurinclusiever te maken, kunnen bedrijven verschillende paden bewandelen. In dit hoofdstuk komen een aantal thema’s aan bod: de inzet van voeders met lokale oorsprong, kringlopen optimaliseren, weidegang, raskeuze en stalsystemen.

Opdrachten bij hoofdstuk 5

Inhoudsopgave
Onderstaande selectie van opdrachten sluit aan op hoofdstuk 5 van het boek ‘Natuurinclusieve landbouw in de praktijk’. Hierin wordt ingegaan op de melkveehouderij en de belangrijkste aspecten waar een veehouder op kan sturen om de bedrijfsvoering meer natuurinclusief te maken. Maatregelen als het sluiten van regionale kringlopen, minder kunstmest en krachtvoer van ver weg aankopen, het inpassen van natuurgrasland en wat weidegang doet met de biodiversiteit in graslanden worden toegelicht. Ook het reduceren van ammoniakuitstoot, verschillende beweidingssystemen en werken met robuuste koeien zijn onderdeel van hoofdstuk Dier.

Het complete leerboek Natuurinclusieve landbouw in de praktijk, maar ook de individuele hoofdstukken uit het boek zijn gratis online beschikbaar.

Opdracht 5.1 - Interview een boer uit je omgeving over het rantsoen dat hij/zij voor zijn dieren (kippen, koeien, varkens, geiten, schapen) gebruikt. Waarom kiest hij/zij voor deze producten? Welke voedingstoffen zitten waarin? Waar komen de producten vandaan? (regionaal/internationaal)

Opdracht 5.2 - Onderzoek één reststroom (bijv. bierbostel, perspulp of aardappelvezels). Beschrijf waar het een restant van is, welke waarde het kan bieden (vezel, eiwit, etc.) en in welke producten het momenteel wordt verwerkt.

Opdracht 5.3 - Maak groepjes van twee en bediscussieer over de stelling: ‘Sojaschroot is een restproduct van soja geproduceerd voor menselijke consumptie’. Zijn jullie hier hiermee eens of niet? Waarom wel, waarom niet?

Opdracht 5.4 - Leg aan een klasgenoot uit hoe het komt dat weidegang voor minder ammoniakuitstoot zorgt.

Opdracht 5.5 - Kies een vorm van beweiden uit tabel 5.1 en maak een schema voor deze vorm van beweiden voor de huiskavel van ‘jouw’ toekomstige bedrijf. Bekijk de afbeeldingen op blz 119. als voorbeeld. Hoeveel koeien zijn er? Hoeveel areaal heb je? Hoe worden de weides ingedeeld? Hoe vaak komen de koeien op deze stukken gras?

Opdracht 5.6 - Wat betekent het als dieren ‘dubbeldoel’ worden genoemd? Noem een voorbeeld van een dubbeldoeldier en omschrijf de doelen.

Opdracht 5.7 – Bezoek een melkveebedrijf en interview de melkveehouder over de keuze van het stalsysteem. Waarom heeft hij/zij voor dit systeem gekozen? Is hij/zij er tevreden over? Wat gaat goed, wat kan beter? Wat zijn de wensen voor de toekomst en waarom?

Uitgebreide opdrachtenlijst

Op zoek naar nog meer interessante opdrachten? Aanvullend op bovenstaande selectie kun je ook gebruik maken van de uitgebreide lijst opdrachten bij hoofdstuk 5.

Beeldmateriaal voor in de les

Speciaal voor docenten is er beeldmateriaal ontwikkeld, dat gebruikt kan worden in de lessen. Deze materialen zijn vrij te gebruiken, zolang afbeeldingen niet worden bewerkt en de copyright zichtbaar blijft. Uitleg bij de figuren is terug te vinden in het boek, in het bijpassende hoofdstuk.

Hieronder vind je een aantal voorbeelden van figuren die in de les gebruikt kunnen worden. Je kunt ook het Powerpoint-bestand zelf downloaden, waarin alle figuren uit hoofdstuk 5 te vinden zijn.

Meer informatie

Hieronder vind je extra informatie die aansluit bij hoofdstuk 5.

5.2 Lokale bronnen

    5.3 Weidegang en landgebruik

    5.4 Passende koe

    5.5 Erf en stal

    5.6 Middelengebruik zo laag mogelijk

      Digitale leerboek Natuurinclusieve landbouw

      Bovenstaande opdrachten en lesmaterialen sluiten aan bij het boek ‘Natuurinclusieve landbouw in de praktijk’ voor HBO/MBO-docenten, studenten en boeren. Dit boek laat in 9 hoofdstukken zien welke maatregelen boeren kunnen treffen om natuurinclusief te werken, met de focus op akkerbouw en (melk)veehouderij. Het is gratis online beschikbaar.

      Download het complete leerboek

      Via Portaal Natuurinclusieve landbouw worden de individuele hoofdstukken aangeboden. Per hoofdstuk kunnen docenten opdrachten en beeldmateriaal downloaden om te gebruiken in de lessen. Maar het complete leerboek is ook gratis online beschikbaar.