Tureluurs zijn de underdogs van de weidevogels. De afgelopen decennia is veel onderzoek gedaan naar grutto’s, kieviten en scholeksters, maar over tureluurs weten we nog relatief weinig. Opvallend is dat het minder slecht gaat met de Nederlandse broedpopulatie tureluurs in vergelijking tot andere typische steltlopers onder de weidevogels. Maar waar komt dat door? En hoe kunnen we in het (agrarische) natuurbeheer meer oog hebben voor deze soort?

Op Tuinderij de Es wordt al 40 jaar met succes een grote diversiteit aan biologische producten geteeld. Ondernemers Bart Pijnenburg en Danielle de Winter begonnen ongeveer 15 jaar geleden samen de zoektocht naar een eigen bedrijf. Ze namen Tuinderij de Es over, en zetten dat naar hun hand.

Tureluurs zijn de underdogs van de weidevogels. De afgelopen decennia is veel onderzoek gedaan naar grutto’s, kieviten en scholeksters, maar over tureluurs weten we nog relatief weinig. Opvallend is dat het minder slecht gaat met de Nederlandse broedpopulatie tureluurs in vergelijking tot andere typische steltlopers onder de weidevogels. Maar waar komt dat door? En hoe kunnen we in het (agrarische) natuurbeheer meer oog hebben voor deze soort?

Campus Almkerk is geen conventioneel landbouwbedrijf, maar houdt zich sinds de oprichting in 2016 volledig bezig met het toepassen van duurzame landbouwprincipes. In het gebruik van Pixelfarming als teeltsysteem met behulp van slimme software en robotica is Campus Almkerk een absolute voorloper.

De veldleeuwerik is een kleine, maar iconische vogel van het Nederlandse boerenland. Helaas is deze soort met maar liefst 95% in aantal gedaald in de afgelopen decennia. Dit heeft voornamelijk te maken met het grondgebruik binnen de landbouw. Dit dossier zal eerst ingaan op de ecologie van de veldleeuwerik, en vervolgens ingaan op de verschillende maatregelen die uitgevoerd kunnen worden in de praktijk om de veldleeuwerik in landbouwgebieden te helpen.

De veldleeuwerik is een kleine, maar iconische vogel van het Nederlandse boerenland. Helaas is deze soort met maar liefst 95% in aantal gedaald in de afgelopen decennia. Dit heeft voornamelijk te maken met het grondgebruik binnen de landbouw. Dit dossier zal eerst ingaan op de ecologie van de veldleeuwerik, en vervolgens ingaan op de verschillende maatregelen die uitgevoerd kunnen worden in de praktijk om de veldleeuwerik in landbouwgebieden te helpen.

De Brabantse preitelers Adrie van Aert in Ossendrecht en Martijn Hendrickx in Woensdrecht hebben in 2023 niet of nauwelijks hoeven spuiten tegen trips. De ondernemers hadden bankerplanten ingezet om zo diverse natuurlijke vijanden aan te trekken. Na één teeltseizoen experimenteren, lijkt facelia de beste keuze.

In de winter hebben akkervogels het moeilijk om voldoende voedsel te verzamelen, er zijn weinig zaden van granen en onkruiden beschikbaar voor de dieren. Met een aantal maatregelen kunnen deze vogels in de winter toch op akkers terecht voor hun voedsel.

In de winter hebben akkervogels het moeilijk om voldoende voedsel te verzamelen, er zijn weinig zaden van granen en onkruiden beschikbaar voor de dieren. Met een aantal maatregelen kunnen deze vogels in de winter toch op akkers terecht voor hun voedsel.

In de winter hebben akkervogels het moeilijk om voldoende voedsel te verzamelen, er zijn weinig zaden van granen en onkruiden beschikbaar voor de dieren. Met een aantal maatregelen kunnen deze vogels in de winter toch op akkers terecht voor hun voedsel.

Kritische prestatie indicatoren (KPI’s) bieden boeren inzicht in hun duurzaamheidsprestaties, bijvoorbeeld op het gebied van klimaat, milieu en biodiversiteit. Deze inzichten kunnen boeren helpen om deze prestaties verder te verbeteren. Daarnaast kunnen KPI’s ook worden gebruikt door bijvoorbeeld ketenpartijen, banken, terrein beherende organisaties en overheden om betere duurzaamheidsprestaties van boeren te sturen en te belonen. Dit sturen en belonen kan op vele manieren worden ingevuld. Wageningen University & Research heeft een overzicht gemaakt van hoe dit nu al in de praktijk gebeurt en welke potentiële toepassingsmogelijkheden van KPI’s er nog meer zijn.

Er is een transitie in de landbouw nodig. In Nederland zijn boeren hier al mee aan de slag. De maatregelen die hiervoor nodig zijn, verschillen per sector, per gebied en per boer. In het NSP verbinden we de grote internationaal bindende afspraken voor onze leefomgeving, zoals het versterken van biodiversiteit en klimaat, aan de gebieden en de boeren die samen kunnen bijdragen aan de oplossingen.

Hebben jullie ook zo genoten van die grote troepen kieviten overal? Met duizenden tegelijk aan het foerageren op de natte weilanden, of gewoon rustend met de snavels in de wind. Het waren er vermoedelijk zoveel omdat ‘onze’ vogels gezelschap kregen van trekkers uit het noorden en oosten. Na de korte vorstperiode mis ik ze ineens, de kou heeft ze vast een eind naar het zuiden gedreven.

Nergens in Nederland wordt op zo’n grote schaal geëxperimenteerd met ‘natuur-inclusief boeren’ als in ons Buijtenland van Rhoon. Op deze plek willen boeren, recreatieondernemers, natuurliefhebbers en verenigingen laten zien hoe het ánders kan. Landbouw met respect voor de natuur. Met aandacht voor eerlijk voedsel. Geteeld dichtbij de afzetmarkt.

Provincies hebben gerichte maatregelpakketten ontwikkeld om de doelstellingen van het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) te realiseren. Deze pakketten richten zich op verbetering van waterkwaliteit, bevordering van biodiversiteit, klimaatadaptatie en het stimuleren van duurzame landbouw. Het ministerie van LNV heeft een eerste selectie gemaakt van provinciale NPLG-maatregelen die op korte termijn het meest kansrijk lijken bij de aanvraag voor een Rijksbijdrage, gebaseerd op criteria zoals draagvlak, maatregelen voor natuur en concreetheid. Het ministerie heeft Wageningen Economic Research (WEcR) gevraagd om deze selectie per maatregel van een onafhankelijke appreciatie van doelbereik en risicobeheersing te voorzien, in combinatie met een advies over verbeterpunten. Deze expert appreciatie biedt een kwalitatieve blik op provinciale NPLG-maatregelen, geselecteerd door het ministerie van LNV.

Samen met de natuur boeren, natuurinclusief boeren. Het klinkt mooi, maar wat komt er eigenlijk allemaal bij kijken? Boerderij Uitgelicht spreekt met Luuk van Burgerboerderij De Patrijs over de overgang naar natuurinclusief en waar hij in die tussentijd tegenaan is gelopen.

Steeds meer inkomen van bedrijven komt uit nevenactiviteiten en naar verwachting spelen neveninkomsten over tien jaar een nog veel grotere rol. Van boerderijverkoop tot en met natuurbeheer: er zijn veel verschill ende mogelijkheden, met elk hun voor- en nadelen. De boerin is vaak de drijvende kracht achter de verbreding.

De ambitie om meer biodiversiteit te ontwikkelen in het landelijk gebied is duidelijk aangegeven in de visies van LNV, de EU Biodiversity Strategy en de Farm to Fork Strategy (European Commission, 2020). Natuurinclusieve landbouw (NIL) kan hierin een belangrijke rol spelen. Vooralsnog is NIL echter een niche; pioniers hebben enkele oplossingen gevonden binnen de huidige markt, maar een goed verdienmodel voor een grotere groep boeren ontbreekt. In deze policy paper geven we een overzicht van de verdienmodellen en mogelijke aanpassingen in de markt door wetgeving, belastingen en vergoedingen om het verdienvermogen van NIL te verbeteren. Wij zien tot nu toe geen wezenlijke aanpassing van het marktsysteem, gericht op het verbeteren van het verdienmodel van NIL op de lange termijn. We kunnen daarom concluderen dat we met de transitie een begin hebben gemaakt, maar dat een grondige systeemaanpak nodig is om deze transitie verder te stimuleren, met aandacht voor wat de meest toepasselijke opties zijn, hoe we die kunnen implementeren en wie hierin het voortouw neemt.

Er is steeds meer aandacht voor bodemkwaliteit in de bollenteelt. Enerzijds vanwege bodem-gerelateerde problemen (ziektedruk, meststoffen), anderzijds vanwege de verwachte baten bij goede bodemkwaliteit. Op basis van de GreenportLIVE-sessie (16 december 2021) is een aantal kennisvragen opgehaald uit de bollensector. In dit rapport wordt één van die kennisvragen – hoe kan bodemkwaliteit worden gemeten? – beantwoord.

Gert-Jan van Dongen is akkerbouwer op 54 ha zware klei in Zeewolde. Gert-Jan ziet de kwetsbaarheid voor verdichting en voorbereiden op klimaatverandering als de belangrijkste uitdagingen voor zijn bodem. In deze video vertelt Gert-Jan hoe hij met organische stofbeheer en bouwplan probeert in te spelen op deze uitdagingen.